دکتر رهام صادقی - اطلاعات داروها


METOCLOPRAMIDE - متوکلوپرامید
تاریخ : دوشنبه، 15 مهر، 1392
دسته دارویی: داروهای ضد تهوع و استفراغ


نام لاتین: metoclopramide

نام فارسی: متوکلوپرامید

مصرف در حاملگی: B

گروه درمانی – دارویی: پـاراسمپاتومیمتیک‌، از داروهـای پـروکینتیک و ضـدتهوع و اسـتفراغ و آنتی‌ دوپامینرژیک



اشکال دارویی:

قرص Tab: 10mg
آمپول تزریقی Inj: 10mg/2ml
قطره دهانی Oral Drop: 4mg/ml - 60ml/15ml
کپسول ژلاتینی Gelatin Cap: 10mg

فارماکوکینتیک – دینامیک ، مکانسیم اثر:

جذب سریع و کامل گوارشی‌، حداکثر میزان پلاسمایی یک تا دو ساعت پس از مصرف‌، %٧٥ فراهمی زیسـتی‌، حجم توزیع بسیار وسیع‌، عبور از BBB و جفت‌، ترشح در شیر، مهار مرکزی‌گیرنده دوپامین‌، اثر از طریق افزایش حرکت GI در پاسخ به استیل کولین‌، افزایش تون دریچه کـاردیا در هـنگام اسـتراحت و افـزایش شدت و ضد انقباضات دستگاه گوارش فوقانی، آثار ضداستفراغی از طریق افزایش آستانه تحریک CTZ و تخلیه سریع معده %٨٥ دفع‌کلیوی و %٥ صفراوی‌. دفع دوفازی‌. نیمه عمر نهایی ‌٤ تا شش ساعت‌.

 

مصرف برحسب اندیکاسیون:

  • - ریفلاکس معده به مری
  • - درمان استفراغ ناشی از شیمی درمانی
  • - گاستروپارزی دیابتی
  • - جلوگیری از استفراغ‌های بعد از عمل
  • - تسهیل انتوباسیون روده کوچک
  • - کمک به تخلیه معده در پرتودرمانی‌
  • - مصارف جانبی‌: در سکسکه مقاوم همراه باکلرپرومازین، در القای شیردهی، میگرن، افت وضفیتی فشارخون، متوقف‌ کردن خون‌ریزی از واریس مری

 

تداخلات مهم:

دارویی‌:

  • - مصرف همزمان با فنوتیازین‌ها ممنوع به علت عوارض اکستراپیرامیدال‌؛
  • - افـزایش سـمیت لیتیـم با دادن متوکلوپرامید؛
  • - احتمال تداخل با داروهای سیستم عصبی شامل ضدصرع‌ها، ضدافسردگی‌ها و سمپاتومیمتیک‌ها؛
  • - از بین‌رفتن اثر دارو با آنالژزیک‌های اوپیوئیدی و آنتی‌موسکارینیک‌ها؛
  • - کاهش جذب دیگوکسین و افزایش جذب آسپیرین و استامینوفن‌؛
  • - آثـار ضـد بروموکریپتین‌؛
  • - تـاثیر بـر جذب گوارشی سایر داروهای خوراکـی‌؛
  • - اصلاح میزان انسولین مصرفی در بیماران دیابتیک

آزمایشگاهی‌: افزایش سطح پرولاکتین و آلدوسترون سرم‌.

 

موارد منع مصرف و احتیاط:  

منع مصرف‌:   شرایطی که ایجاد انقباض، خطر دارد مثل خون‌ریزی گوارشی‌، پرفوراسیون و انسداد در دستگاه گوارش، فئوکروموسیتوم‌، صرع‌، حساسیت به دارو.


احتیاط‌: دو انتهای طیف سنی‌، نارسایی‌کلیه، نارسایی کبد، بیماران افسرده هـنگام کـار بـا مـاشین‌آلات و رانندگی

 

عوارض جانبی:

شایع‌ترین‌: عوارض خارج هرمی در دو دهم درصد از موارد، در افراد جوان‌، پیر، بچه‌ها و خانـم‌ها و در مصرف با دوز بالا شایع‌تر. غالبآ در 24 تا 48  ساعت اول‌ با دوز معمول و به شکل حرکات غیرارادی اندام‌ها، تورتیکولی و grimacing و در موارد نادرتر استریدور و تنگی نفس‌، علایـم شبه پارکینسون در درمان دراز مدت (‌بیش از ٦ ماه‌) و بهبود تدریجی ٣-‌٢ ماه پس از قطع دارو. دیس‌کینز تاخیری و غیرقابل برگشت در افراد مسن (‌به ویژه خانم‌ها) بی‌قراری‌، منگی‌، خستگی‌، سردرد،‌کم خوابی‌،‌ کانفیوژن‌، افسردگـی‌، تمایل به خودکشی‌.


مهم‌ترین‌: تشنج‌، توهم‌، گالاکتوره‌، آمنوره‌، ژنیکوماستی‌، ناتوانی جـنسی‌، احـتباس آب‌، افت یـا افـزایش فشارخون و نبض‌، اسهال‌، هپاتوتوکسیسیته‌، تکرر و عدم کنترل ادرار، نوتروپنی‌، لکوپنی‌، آگرانولوسیتوز، حساسیت و متهموگلوبینمی‌.


سایر عوارض‌: راش‌، تهوع‌، تب

 

مصرف در بارداری و شیر دهی:

ترشح در شیر، تجـویز براساس سنجیدن فواید دارو، تجـویز با احتیاط در بارداری‌.

 

مسمومیت و درمان:

علائـم‌: منگی‌، عدم قدرت جهت‌ یابی‌، عوارض اکستراپیرامیدال‌، علایـم موقتی هستند و بهبودی خـود بـه خـودی در یک شـبانه‌روز. بـا هـمودیالیز بـرداشت مـقدار کـمی دارو از پـلاسما،ایجاد متهـموگلوبینمی در نوزادان (‌درمان با متیلن‌بلو)‌.


درمان مسمومیت‌: اقدامات حمایتی و علامتی از بی‌پریدین می‌توان بـرای درمـان عـلایم خـارج هـرمی استفاده کرد.

 

توجهات پزشکی – پرستاری ، آموزش بیمار - خانواده:

  • - نیاز به رقیق‌کردن در تزریق وریدی با دوز بالا
  • - پوشاندن محلول تزریقی با فویل آلومینیومی برای محافظت از نور؛
  • - پایدار ماندن قرص‌ها تا ٣ سال و آمپول‌ها تا ٥ سال در درجه حرارت اتاق‌؛
  • - اضطراب و منگی در تزریق سریع‌؛
  • - بررسی دائم محلول‌ها از نـظر تـغییر رنگ‌؛
  • - کار با وسایل سنگین و رانندگی‌؛
  • - آموزش علایم دیستونی حاد و اقدامات لازم در صورت بروز

 

نام تجاری:

Plasil, Clopra ,  Demetic ,  Emetamid ,  Mexolone ,  Pladic , Plazilin ,  Reclomide ,  Reglan



متوکلوپرامید



منبع این مقاله : دکتر رهام صادقی - اطلاعات داروها
drugs.roham.ws

آدرس این مطلب :
drugs.roham.ws/article106.html