نام لاتین: metformin

نام فارسی: متفورمین

مصرف در حاملگی: B

گروه درمانی – دارویی: مشتقات بی‌گوانید - ضددیابت

اشکال دارویی:

F.C. Tab: 500mg, 1000mg

فارماکوکینتیک – دینامیک ، مکانسیم اثر:

کاهش قند خون از طریق‌کاهش تولید کبدی و جذب روده‌ای‌ گلوکز و بهـبود حساسیت به انسولین با افزایش جذب و مصرف محیطی گلوکز، جذب گوارشی آهسته و ناقص‌، اتصال پروتئین جزئی‌، پیک اثر ٣-‌٢ ساعت پس از مصرف‌، دفع کلیوی‌، نیمه عمر حذف پلاسمایی ٦٢ ساعت‌.
 

مصرف برحسب اندیکاسیون:

درمان دیابت ملیتوس تیپ دو - کـاهش وزن‌، تـحریک تخمک‌گذاری بـه ویـژه در مـبتلایان بـه بـیماری پلی کیستیک تخمدان

تداخلات مهم:

دارویی‌:

• - افزایش دوز متفورمین در صورت مصرف داروهای ایجادکننده هیپرگلیسمی‌؛
• - افزایش غلظت متفورمین به دلیل رقابت داروهای کاتیونی با آن در دفع کلیوی‌؛
• - ایجاد نارسایی حاد کلیوی یا لاکتیک اسیدوزیس در اثر مصرف همزمان مواد یددار تزریقی برای پرتونگاری (‌در این موارد قطع متفورمین حداقل٤٨ قبل‌)‌؛
• - افزایش تاثیر متفورمین در مصرف همزمان الکل‌، نیفدیپین و فوروزماید.

موارد منع مصرف و احتیاط:

بیماران کلیوی‌، اسیدوز متابولیک‌، حساسیت به دارو، بیماری‌های کبدی‌، کتواسیدوز ناشی از دیابت‌، قـطع مصرف در صورت بروز هیپوکلسمی‌، نارسایی قلبی‌، انفارکتوس میوکارد سالمندان‌، بیماران ناتوان‌، مبتلایان به سوء‌تغذیه‌، نارسایی آدرنال یا هیپوفیز، کودکان‌.
 

عوارض جانبی:

شایع‌ترین‌: عوارض گوارشی (‌اسهال‌، تهوع‌، استفراغ‌، نفخ و بی‌اشتـهایی‌)‌، کاهش این عوارض در صورت شروع از دوزیم و مصرف به همراه غذا.
مهم‌ترین‌: لاکتیک اسیدوزیس‌، آنمی مگالوبلاستیک‌.
سایر عوارض‌: احساس طعـم فلزی‌، بثورات جلدی‌، درماتیت
درمان اسیدوز لاکتیک‌: قطع مصرف‌، انجام همودیالیز روشی مناسب
درمان آنمی مگالوبلاستیک‌: قطع مصرف دارو یا تجویز B12
 

مصرف در بارداری و شیر دهی:

در بارداری توصیه مـی‌شود به‌کنترل گلوکز با انسولین تجویز با احتیاط در مادران شیرده‌.

مسمومیت و درمان:

مشاهده اسیدوز لاکتیک در برخی موارد مصرف بیش از هشتاد و پنج گرم

توجهات پزشکی – پرستاری ، آموزش بیمار - خانواده:

• -‌کنترل مرتب گلوکز خون‌؛
• - بررسی وضعیت عملکردکلیوی قبل از درمان و سپس هر سـال یکـبار؛
• - بررسی وضعیت خونی از نظر آنمی مگالوبلاستیک‌؛
• - مصرف انسولین در صورت بروز استرس‌؛
• - در صورت تغییر داروی‌ کلرپروپاماید به متفورمین بررسی بیمار از نظر هیپوگلیسمی طی ٢ هفته اول‌؛
• - قطع مصرف در صورت دهیدراسیون یا هیپوکسی‌؛
• - قطع موقت هنگام جراحی‌ها؛
• - قطع دارو و مراجعه بـه پزشک در صورت تندشدن سرعت تنفس‌، درد عضلات‌، بدحالی‌، خواب‌آلودگی غیرطبیعی‌؛
• - رعایت رژیم غذایـی‌، تمرینات ورزشی و کاهش وزن

نام تجاری:

glucophage  ,  glucomet  ,  metfortex  ,  metforex ,  apo-metformin